Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản ở nước ngoài
Trong thời đại hội nhập, việc người Việt định cư hoặc làm việc ở nước ngoài không còn hiếm gặp. Khi phát sinh di sản thừa kế tại Việt Nam, nhiều gia đình gặp khó khăn vì một hoặc nhiều người thừa kế đang ở nước ngoài. Vậy công chứng di sản ở nước ngoài được thực hiện như thế nào? Có cần về Việt Nam không? Cùng tìm hiểu chi tiết dưới đây.
⚖️ 1. Căn cứ pháp lý về công chứng di sản khi người thừa kế ở nước ngoài
Căn cứ theo Luật Công chứng 2014, Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Quốc tịch Việt Nam 2008 (sửa đổi, bổ sung 2014), người thừa kế dù ở trong hay ngoài nước đều có quyền xác lập, thực hiện, từ chối hoặc ủy quyền phân chia di sản theo quy định pháp luật Việt Nam.
Điều 57 Luật Công chứng 2014 quy định:
“Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản được thực hiện khi tất cả những người thừa kế đều đồng ý về việc phân chia di sản và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.”
Điều 125 Bộ luật Dân sự 2015 cho phép:
Người thừa kế có thể ủy quyền hợp pháp cho người khác thực hiện các giao dịch liên quan đến di sản nếu không thể có mặt trực tiếp.
👉 Như vậy, nếu người thừa kế ở nước ngoài, họ vẫn được tham gia vào việc công chứng di sản, thông qua việc ủy quyền hợp pháp cho người đại diện tại Việt Nam.
🌐 2. Hình thức thực hiện công chứng di sản ở nước ngoài
Khi một hoặc nhiều người thừa kế đang sinh sống ở nước ngoài, có thể chọn 2 hình thức phổ biến sau:
🔹 Trường hợp 1: Người thừa kế về Việt Nam trực tiếp công chứng
Người thừa kế mang theo giấy tờ tùy thân, giấy tờ chứng minh quyền thừa kế và cùng các đồng thừa kế lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản tại Văn phòng công chứng. Hình thức này đảm bảo nhanh chóng, rõ ràng, tuy nhiên tốn thời gian và chi phí di chuyển.
🔹 Trường hợp 2: Ủy quyền qua cơ quan đại diện ngoại giao
Người thừa kế có thể ủy quyền cho người khác tại Việt Nam thực hiện thay mình bằng cách:
Đến Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán Việt Nam tại nước sở tại.
Lập Giấy ủy quyền công chứng hoặc chứng thực chữ ký.
Gửi bản gốc giấy ủy quyền về Việt Nam (qua bưu điện hoặc người thân).
Theo Điều 78 Luật Công chứng 2014, giấy ủy quyền này có giá trị pháp lý tương đương văn bản công chứng tại Việt Nam, nếu được hợp pháp hóa lãnh sự theo quy định của pháp luật.
>>> Xem thêm: Bạn sắp mua bán nhà đất và cần sang tên? Đừng bỏ qua dịch vụ làm sổ đỏ chuyên nghiệp, hỗ trợ hồ sơ đầy đủ và chính xác.
📋 3. Hồ sơ cần chuẩn bị khi công chứng di sản có người ở nước ngoài
Để thực hiện công chứng di sản ở nước ngoài, hồ sơ thường bao gồm:
Giấy tờ của người để lại di sản: Giấy chứng tử, giấy tờ quyền sở hữu tài sản (nhà, đất, sổ tiết kiệm, cổ phần…).
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế: Giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, giấy đăng ký kết hôn (nếu có).
Giấy tờ của người thừa kế ở nước ngoài:
Hộ chiếu/CMND/CCCD hợp lệ.
Giấy xác nhận nơi cư trú ở nước ngoài (nếu được yêu cầu).
Giấy ủy quyền được công chứng tại Đại sứ quán/Lãnh sự quán Việt Nam (nếu không về nước).
Văn bản thỏa thuận phân chia di sản (nếu đã có bản dự thảo).
📎 Lưu ý: Nếu giấy tờ được cấp ở nước ngoài, cần dịch sang tiếng Việt và chứng thực bản dịch theo quy định tại Điều 20 Nghị định 23/2015/NĐ-CP.
💡 4. Ví dụ thực tế về công chứng di sản khi người thừa kế ở nước ngoài
Ví dụ: Bà H mất, để lại căn nhà tại Hà Nội cho 3 người con, trong đó chị Lan đang định cư tại Đức. Chị Lan không thể về Việt Nam nên đã đến Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin để lập Giấy ủy quyền cho em trai ở Việt Nam thay mặt ký văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
Sau khi giấy ủy quyền được gửi về Việt Nam, công chứng viên kiểm tra tính hợp lệ, xác minh các bên còn lại đồng thuận và tiến hành công chứng. 👉 Kết quả: Văn bản có hiệu lực pháp lý đầy đủ, việc phân chia di sản được thực hiện hợp lệ.
>>> Xem thêm: Tiết kiệm tối đa thời gian với Dịch vụ công chứng linh hoạt, nhanh chóng.
📑 5. Lưu ý khi công chứng di sản có người ở nước ngoài
🔹 Giấy tờ lập tại nước ngoài phải được hợp pháp hóa lãnh sự và dịch sang tiếng Việt. 🔹 Nếu người thừa kế ở nước ngoài không thể ký trực tiếp, phải có giấy ủy quyền rõ ràng về phạm vi và thời hạn. 🔹 Khi có người thừa kế là Việt kiều hoặc người mang quốc tịch khác, cần xác định rõ quyền thừa kế theo Điều 680 Bộ luật Dân sự 2015 – áp dụng pháp luật Việt Nam cho tài sản thừa kế tại Việt Nam. 🔹 Nên thực hiện công chứng tại văn phòng công chứng có kinh nghiệm xử lý hồ sơ thừa kế có yếu tố nước ngoài để đảm bảo hợp lệ.
✅ 6. Kết luận
Việc công chứng di sản ở nước ngoài hoàn toàn được pháp luật Việt Nam cho phép. Dù người thừa kế không có mặt trực tiếp, vẫn có thể thực hiện thông qua ủy quyền hợp pháp. Điều quan trọng là hồ sơ phải đúng, đủ và được hợp pháp hóa để đảm bảo văn bản công chứng có hiệu lực tại Việt Nam.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
