Hợp đồng thế chấp tài sản đang có tranh chấp: Có được ký hay không?
Nhiều người dân hoặc tổ chức tài chính có thể rơi vào tình huống muốn thế chấp (hoặc nhận thế chấp) tài sản đang có tranh chấp pháp lý. Nhưng liệu hợp đồng thế chấp tài sản đang có tranh chấp có hợp pháp không? Và những rủi ro nào có thể xảy ra nếu vẫn tiến hành ký kết? Cùng tìm hiểu dưới góc nhìn pháp luật mới nhất hiện hành.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng ngoài giờ hành chính – Giải pháp cho dân văn phòng không có thời gian làm thủ tục
⚖️ Căn cứ pháp lý hiện hành
Bộ luật Dân sự 2015 – Điều 317, 319
Luật Đất đai 2024 – Điều 144, Điều 200
Nghị định 99/2022/NĐ-CP – Về đăng ký biện pháp bảo đảm
Thông tư 09/2023/TT-BTP – Hướng dẫn công chứng, chứng thực giao dịch tài sản
🏚️ Tài sản đang có tranh chấp có được thế chấp không?
⚠️ Pháp luật không cấm tuyệt đối, nhưng ràng buộc trách nhiệm rõ ràng
Theo quy định tại Điều 317 BLDS 2015, bên thế chấp phải có quyền định đoạt tài sản. Nếu tài sản đang tranh chấp tại tòa, thì quyền định đoạt chưa được xác lập rõ, vì vậy hợp đồng thế chấp dễ bị vô hiệu.
🔍 Luật không cấm, nhưng ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng thường từ chối do rủi ro rất cao.
📌 Không được công chứng nếu tài sản tranh chấp rõ ràng
Căn cứ Điều 37 Thông tư 09/2023/TT-BTP, tổ chức hành nghề công chứng được quyền từ chối công chứng nếu phát hiện tài sản đang tranh chấp.
💬 Ví dụ: Nếu có văn bản tạm dừng giao dịch từ tòa án, hoặc thông báo tranh chấp đang được thụ lý, công chứng viên sẽ từ chối chứng thực hợp đồng thế chấp.
🚫 Hậu quả pháp lý nếu vẫn ký hợp đồng thế chấp tài sản đang có tranh chấp
❌ Hợp đồng thế chấp có thể bị tòa tuyên vô hiệu
🔎 Trường hợp bên vay cố tình che giấu việc tài sản đang có tranh chấp, khi tranh chấp bị phát hiện, tòa án có thể:
Tuyên hợp đồng vô hiệu do vi phạm điều kiện giao dịch dân sự (Điều 117 BLDS)
✅ Cách xử lý an toàn khi tài sản đang có tranh chấp
🛡️ Kiểm tra kỹ tình trạng pháp lý tài sản trước khi ký
✔️ Tra cứu thông tin tranh chấp tại phòng công chứng, tòa án, văn phòng đăng ký đất đai ✔️ Yêu cầu bên thế chấp cam kết rõ không có tranh chấp, đính kèm giấy xác nhận tình trạng tài sản
📄 Chỉ nhận thế chấp sau khi có bản án hoặc quyết định có hiệu lực
Trường hợp tài sản đang tranh chấp nhưng đã được tòa án giải quyết xong bằng bản án có hiệu lực, bên có quyền sở hữu được quyền định đoạt, bao gồm quyền thế chấp.
Ví dụ thực tế: Anh A và anh B tranh chấp quyền sở hữu mảnh đất 200m² tại Đồng Nai. Sau 2 năm, tòa tuyên anh A là người sử dụng hợp pháp. ➡ Sau đó, anh A có thể ký hợp đồng thế chấp tại ngân hàng để vay vốn.
📌 Kết luận
👉 Hợp đồng thế chấp tài sản đang có tranh chấp là giao dịch tiềm ẩn rủi ro lớn. Dù luật không cấm tuyệt đối, nhưng trong thực tế, rất dễ bị tuyên vô hiệu hoặc bị ngân hàng từ chối tiếp nhận.
✅ Để đảm bảo an toàn pháp lý, cần kiểm tra kỹ tình trạng tài sản, có xác nhận không tranh chấp, và tốt nhất là chỉ ký hợp đồng thế chấp khi mọi tranh chấp đã được giải quyết rõ ràng bằng văn bản pháp lý có hiệu lực.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
