Kinh nghiệm thực tế khi công chứng hợp đồng tín dụng
Trong các giao dịch ngân hàng, đặc biệt là khi vay vốn có tài sản đảm bảo, việc công chứng hợp đồng tín dụng là bước quan trọng giúp đảm bảo giá trị pháp lý của giao dịch. Tuy nhiên, nhiều khách hàng và thậm chí cả doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong quá trình công chứng do thiếu hiểu biết về quy trình, hồ sơ hoặc quy định pháp luật. Bài viết này tổng hợp kinh nghiệm thực tế khi công chứng hợp đồng tín dụng, dựa trên Luật Công chứng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2023) và các quy định pháp luật mới nhất năm 2025.
1. Căn cứ pháp lý điều chỉnh công chứng hợp đồng tín dụng
Hoạt động công chứng hợp đồng tín dụng được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:
Luật Công chứng 2014, sửa đổi, bổ sung năm 2023;
Bộ luật Dân sự 2015, quy định về hình thức, hiệu lực của hợp đồng dân sự;
Luật Các tổ chức tín dụng 2010 (sửa đổi, bổ sung 2024), điều chỉnh các quan hệ vay và bảo đảm tiền vay;
Luật Đất đai 2024 (nếu hợp đồng tín dụng có thế chấp bằng quyền sử dụng đất).
Theo Điều 47 Luật Công chứng 2014, công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ, giải thích rõ quyền và nghĩa vụ của các bên trước khi ký chứng nhận, đảm bảo hợp đồng hợp pháp, trung thực và không trái đạo đức xã hội.
2. Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ trước khi công chứng hợp đồng tín dụng
Kinh nghiệm đầu tiên và quan trọng nhất là chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, hợp lệ. Theo Điều 40 Luật Công chứng 2014, hồ sơ công chứng hợp đồng tín dụng bao gồm:
Bản dự thảo hợp đồng tín dụng (theo mẫu của ngân hàng hoặc bên cho vay);
Giấy tờ tùy thân của bên vay và đại diện bên cho vay (CCCD, hộ chiếu…);
Giấy đăng ký kết hôn hoặc xác nhận tình trạng hôn nhân của bên vay;
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản bảo đảm (nếu có thế chấp, ví dụ sổ đỏ, giấy đăng ký xe…);
Giấy tờ pháp lý của tổ chức tín dụng (giấy phép hoạt động, giấy ủy quyền ký kết hợp đồng).
Ví dụ thực tế: Anh Minh vay 1,5 tỷ đồng tại Ngân hàng A, thế chấp căn hộ chung cư. Tuy nhiên, anh quên mang giấy xác nhận tình trạng hôn nhân nên hồ sơ bị trả lại. Sau khi bổ sung đầy đủ, hợp đồng mới được công chứng thành công. Điều này cho thấy việc chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng sẽ giúp tiết kiệm thời gian và tránh bị từ chối công chứng.
Theo Điều 44 Luật Công chứng 2014, người dân có thể lựa chọn bất kỳ tổ chức hành nghề công chứng hợp pháp nào trong phạm vi cả nước, miễn là thuận tiện cho việc giao dịch. Tuy nhiên, kinh nghiệm thực tế cho thấy nên:
Ưu tiên phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng có uy tín, am hiểu các hợp đồng tín dụng, đặc biệt là liên quan đến ngân hàng;
Liên hệ trước để được hướng dẫn hồ sơ, tránh phải đi lại nhiều lần;
Kiểm tra kỹ thời hạn làm việc và đặt lịch trước nếu giao dịch có giá trị lớn.
Ví dụ: Chị Hạnh vay vốn tại Ngân hàng B ở quận 1 (TP.HCM), nhưng lại công chứng tại phòng công chứng ở quận 9 để tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên, do hồ sơ tài sản thuộc địa bàn khác nên công chứng viên yêu cầu xác minh thêm, kéo dài tiến độ giải ngân. Việc lựa chọn đúng nơi công chứng giúp tránh phát sinh thủ tục kiểm tra bổ sung.
4. Đọc kỹ hợp đồng và hiểu rõ quyền, nghĩa vụ trước khi ký
Đây là kinh nghiệm then chốt khi công chứng hợp đồng tín dụng. Theo Điều 47 Luật Công chứng 2014, công chứng viên có nghĩa vụ đọc lại toàn bộ hợp đồng, giải thích quyền và nghĩa vụ của các bên. Tuy nhiên, người ký cũng cần chủ động kiểm tra các nội dung:
Lãi suất, thời hạn vay, phương thức trả nợ;
Điều khoản về xử lý tài sản bảo đảm (nếu có);
Nghĩa vụ thanh toán, điều kiện phạt chậm trả;
Trách nhiệm khi một bên vi phạm hợp đồng.
Ví dụ: Anh Tuấn vay 500 triệu đồng tại Ngân hàng C, hợp đồng quy định nếu chậm trả quá 30 ngày sẽ bị phạt 150% lãi suất. Sau khi công chứng, anh phát hiện điều khoản này cao hơn quy định của Ngân hàng Nhà nước. Nếu anh kiểm tra kỹ trước khi ký, có thể yêu cầu điều chỉnh để bảo vệ quyền lợi của mình.
5. Hiểu rõ giá trị pháp lý của công chứng hợp đồng tín dụng
Theo Điều 5 Luật Công chứng 2014, hợp đồng tín dụng sau khi được công chứng có giá trị:
Chứng minh tính xác thực và hợp pháp của giao dịch;
Có hiệu lực thi hành mà không cần chứng minh lại tại Tòa án;
Là căn cứ pháp lý để ngân hàng giải ngân, hoặc xử lý tài sản bảo đảm khi bên vay vi phạm nghĩa vụ.
Ví dụ: Khi bên vay không trả nợ, ngân hàng có thể sử dụng hợp đồng công chứng để yêu cầu thi hành án mà không cần chứng minh thêm về hiệu lực giao dịch. Đây là lợi ích lớn nhất mà công chứng mang lại.
6. Một số lỗi thường gặp khi công chứng hợp đồng tín dụng và cách khắc phục
Một số lỗi phổ biến trong thực tế bao gồm:
Sai thông tin cá nhân (họ tên, số CCCD, địa chỉ) → cần kiểm tra kỹ và yêu cầu sửa trước khi ký;
Thiếu chữ ký của vợ/chồng bên vay trong hợp đồng có tài sản chung → có thể bị từ chối công chứng theo Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014;
Nội dung hợp đồng không rõ ràng hoặc mâu thuẫn với hồ sơ → công chứng viên có quyền tạm dừng chứng nhận để chỉnh sửa;
Không đọc kỹ hợp đồng mẫu của ngân hàng → dễ chấp thuận những điều khoản bất lợi.
Kinh nghiệm thực tế: Người vay nên chụp lại toàn bộ hồ sơ và hợp đồng trước khi công chứng, lưu bản sao để đối chiếu nếu xảy ra tranh chấp.
Kết luận
Việc công chứng hợp đồng tín dụng không chỉ là yêu cầu pháp lý trong một số trường hợp mà còn là biện pháp bảo vệ quyền lợi cho cả ngân hàng và khách hàng vay. Chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng, lựa chọn đơn vị công chứng uy tín, đọc kỹ nội dung hợp đồng và hiểu rõ quyền – nghĩa vụ là những kinh nghiệm quan trọng giúp quá trình công chứng diễn ra nhanh chóng, đúng quy định và an toàn pháp lý theo Luật Công chứng sửa đổi 2023 và các văn bản mới nhất năm 2025.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
