Lưu ý khi công chứng giấy tờ liên quan đến tài sản thừa kế
Việc công chứng giấy tờ thừa kế là bước quan trọng để hợp thức hóa quyền sở hữu tài sản từ người đã mất sang người thừa kế hợp pháp. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, không ít người gặp khó khăn về hồ sơ, trình tự hoặc vướng mắc pháp lý. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các lưu ý khi công chứng giấy tờ liên quan đến tài sản thừa kế, căn cứ theo pháp luật hiện hành và thực tế xử lý hồ sơ tại các văn phòng công chứng.
>>> Xem thêm: Làm sao để công chứng giấy tờ ngay tại nhà mà vẫn đảm bảo pháp lý? Xem ngay!
1. Khi nào cần công chứng giấy tờ thừa kế?
1.1 Trường hợp có di chúc
Nếu người mất để lại di chúc hợp pháp, người thừa kế cần lập văn bản khai nhận di sản hoặc phân chia di sản theo di chúc và thực hiện công chứng giấy tờ thừa kế tại văn phòng công chứng.
1.2 Trường hợp thừa kế theo pháp luật
Khi không có di chúc, tài sản sẽ được chia theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015. Trong trường hợp này, những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất (vợ/chồng, cha mẹ, con) sẽ cùng nhau lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản và công chứng văn bản này.
2. Căn cứ pháp lý cần nắm rõ
Bộ luật Dân sự 2015: Chương XXIII quy định cụ thể về thừa kế có di chúc và thừa kế theo pháp luật
Luật Công chứng 2014: Điều 47 và Điều 50 nêu rõ quy trình công chứng văn bản khai nhận và phân chia di sản thừa kế
Thông tư 01/2020/TT-BTP của Bộ Tư pháp: Hướng dẫn chi tiết trình tự, thủ tục và mẫu giấy tờ cần có
>>> Xem thêm: Công chứng có vai trò gì trong việc đảm bảo hiệu lực của giao dịch dân sự?
3. Hồ sơ cần chuẩn bị để công chứng giấy tờ thừa kế
3.1 Giấy tờ chung công chứng giấy tờ thừa kế
Giấy chứng tử của người để lại di sản
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sổ đỏ, đăng ký xe, sổ tiết kiệm…)
Nếu có di chúc: Bản gốc di chúc, văn bản giám định chữ viết (nếu có tranh chấp)
Nếu theo pháp luật: Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân giữa người chết và người thừa kế (giấy khai sinh, đăng ký kết hôn…)
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có được công chứng hợp đồng tặng cho có điều kiện không?
4. Những lưu ý quan trọng khi công chứng giấy tờ thừa kế
4.1 Kiểm tra tính hợp pháp của di chúc
Di chúc chỉ có giá trị nếu được lập đúng hình thức (bằng văn bản, có chữ ký) và nội dung không vi phạm điều cấm, trái đạo đức xã hội.
Ví dụ: Di chúc ghi rõ chia toàn bộ đất đai cho một người, loại trừ người con chưa thành niên khác là trái luật, có thể bị tòa tuyên vô hiệu phần đó.
4.2 Phải có sự đồng thuận của tất cả đồng thừa kế
Nếu có nhiều người cùng hàng thừa kế, việc chia tài sản bắt buộc phải có sự tham gia và đồng ý bằng văn bản của tất cả người liên quan. Nếu một người vắng mặt hoặc không đồng ý, không thể công chứng.
Tài sản phải đứng tên người để lại di sản. Nếu chưa sang tên hoặc còn tranh chấp, văn phòng công chứng có thể từ chối công chứng cho đến khi được xác minh đầy đủ.
5. Ví dụ minh họa thực tế công chứng giấy tờ thừa kế
Gia đình bà A gồm ba người con. Sau khi bà A mất, ba người đến văn phòng công chứng để lập văn bản thỏa thuận phân chia đất. Tuy nhiên, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lại đứng tên chồng bà A đã mất từ trước và chưa cập nhật sang tên bà A. Trường hợp này, văn phòng công chứng yêu cầu trước hết phải làm thủ tục khai nhận di sản của chồng bà A, sau đó mới tiếp tục chia tài sản của bà A.
Công chứng giấy tờ thừa kế là quy trình pháp lý phức tạp, đòi hỏi sự chính xác và đầy đủ về hồ sơ, thông tin và người tham gia. Việc chuẩn bị kỹ từ ban đầu giúp giảm rủi ro tranh chấp và đảm bảo quyền lợi cho các bên liên quan.
Nếu bạn đang cần hỗ trợ cụ thể về công chứng giấy tờ thừa kế, hãy liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 để được tư vấn và hướng dẫn chi tiết, đảm bảo đúng pháp luật và nhanh chóng.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
