Hợp đồng thuê tài sản là văn bản pháp lý phổ biến trong đời sống dân sự và thương mại, giúp xác lập quyền và nghĩa vụ giữa bên cho thuê và bên thuê. Tuy nhiên, trên thực tế, không ít người đã vô tình lập hợp đồng sai cách, dẫn đến tranh chấp, thiệt hại tài chính hoặc hợp đồng vô hiệu. Bài viết sau sẽ tổng hợp những lỗi thường gặp khi lập hợp đồng thuê tài sản và cách phòng tránh, căn cứ theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.
>>> Xem thêm: Có cần dịch thuật công chứng khi nộp hồ sơ du học tại văn phòng công chứng?
1. Hợp đồng thuê tài sản là gì?
Theo Điều 472 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, bên thuê phải trả tiền thuê.
Tài sản cho thuê có thể là nhà ở, nhà xưởng, xe ô tô, thiết bị máy móc hoặc cả quyền sử dụng đất, miễn là không bị pháp luật cấm giao dịch.
Ví dụ minh họa: Anh A ký hợp đồng thuê một mặt bằng kinh doanh 5 năm tại quận 1, TP.HCM với chủ sở hữu là bà B. Đây là hợp đồng thuê tài sản thuộc loại tài sản bất động sản, phải lập bằng văn bản và thực hiện công chứng nếu hai bên có yêu cầu hoặc pháp luật bắt buộc.
2. Những lỗi thường gặp khi lập hợp đồng thuê tài sản
Không xác định rõ đối tượng thuê
Một trong những lỗi phổ biến là không mô tả rõ tài sản thuê: không ghi diện tích, đặc điểm, số seri máy móc, tình trạng sử dụng,… Điều này dễ gây tranh chấp nếu có sự hư hỏng, thay đổi hoặc thay thế tài sản trong thời gian thuê.
Ví dụ: Nếu bên thuê chỉ ghi “thuê 1 máy in”, khi có sự cố xảy ra, sẽ khó xác định máy in nào trong số nhiều máy cùng loại.
Không quy định cụ thể về thời hạn thuê và điều kiện chấm dứt hợp đồng
Nhiều hợp đồng thuê tài sản không nêu rõ thời gian thuê hoặc điều kiện chấm dứt sớm, dẫn đến tranh chấp khi một bên muốn kết thúc hợp đồng trước thời hạn.
>>> Xem thêm: Làm thế nào để cân bằng giữa tính tiện lợi và tính pháp lý khi sử dụng dịch vụ công chứng?
Căn cứ Điều 473 Bộ luật Dân sự, hợp đồng thuê phải xác định rõ thời hạn. Nếu không có thời hạn, hợp đồng được coi là vô thời hạn và mỗi bên đều có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng sau khi thông báo hợp lý.
Thiếu điều khoản về nghĩa vụ sửa chữa, bảo trì tài sản
Nhiều bên lập hợp đồng nhưng không xác định rõ ai là người chịu trách nhiệm sửa chữa khi tài sản hư hỏng trong thời gian thuê. Điều này thường dẫn đến tranh cãi và trì hoãn hoạt động.
Căn cứ Điều 476, bên cho thuê có nghĩa vụ bảo đảm tài sản cho thuê trong tình trạng sử dụng được. Tuy nhiên, các bên có thể thỏa thuận lại việc sửa chữa, thay thế, chi phí,…
Không quy định nghĩa vụ trả lại tài sản
Một lỗi khác là không yêu cầu bên thuê trả lại tài sản đúng thời hạn, đúng hiện trạng. Nếu tài sản bị hư hỏng, mất mát, bên cho thuê có thể gặp khó khăn trong việc yêu cầu bồi thường.
Ví dụ: Trong hợp đồng thuê xe, nếu không ghi rõ việc phải kiểm tra, nghiệm thu xe trước và sau khi thuê, thì khi phát sinh va quẹt, bên thuê có thể từ chối trách nhiệm.
Không quy định mức phạt vi phạm hoặc bồi thường thiệt hại
Một hợp đồng thuê tài sản chặt chẽ cần có điều khoản chế tài nếu một bên vi phạm hợp đồng, như: chậm thanh toán, sử dụng sai mục đích, gây thiệt hại tài sản…
Thiếu điều khoản này khiến việc xử lý vi phạm khó thực thi hoặc không có cơ sở yêu cầu bồi thường.
>>> Xem thêm: Thủ tục xin cấp sổ đỏ lần đầu có khó không? Gồm mấy bước và nộp ở đâu?
3. Căn cứ pháp lý liên quan đến hợp đồng thuê tài sản
Bộ luật Dân sự 2015 là văn bản điều chỉnh chính đối với hợp đồng thuê tài sản, cụ thể từ Điều 472 đến Điều 482. Một số quy định liên quan gồm:
Điều 472: Khái niệm hợp đồng thuê tài sản
Điều 473: Thời hạn thuê tài sản
Điều 475: Nghĩa vụ giao tài sản của bên cho thuê
Điều 476: Trách nhiệm bảo đảm chất lượng tài sản
Điều 479: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại
Ngoài ra, nếu tài sản thuê là nhà ở, quyền sử dụng đất, ô tô…, còn chịu sự điều chỉnh của Luật Nhà ở, Luật Đất đai, Luật Giao thông đường bộ và các nghị định hướng dẫn tương ứng.
4. Một số lưu ý để tránh lỗi khi lập hợp đồng thuê tài sản
Lập hợp đồng bằng văn bản, nêu rõ thông tin các bên và mô tả chi tiết tài sản
Quy định cụ thể về tiền thuê, thời hạn thuê, thời điểm thanh toán
Bổ sung điều khoản về phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại nếu có
Xác định rõ trách nhiệm sửa chữa, bảo trì tài sản
Nêu rõ nghĩa vụ trả lại tài sản khi hết hạn hợp đồng
Nên có chữ ký xác nhận của người làm chứng, hoặc thực hiện công chứng nếu tài sản yêu cầu
>>> Xem thêm: Mẫu hợp đồng chuyển nhượng cổ phần mới nhất năm 2025.
>>> Xem thêm: Hợp đồng mượn tài sản có thể yêu cầu bồi thường không?
Kết luận
Việc lập hợp đồng thuê tài sản đòi hỏi sự rõ ràng, đầy đủ và tuân thủ đúng pháp luật. Những lỗi thường gặp như mô tả không rõ ràng, thiếu điều khoản bảo vệ quyền lợi, hoặc vi phạm về hình thức có thể khiến hợp đồng bị vô hiệu hoặc gây tranh chấp. Để đảm bảo an toàn pháp lý, các bên nên tham khảo ý kiến của luật sư hoặc công chứng viên khi lập hợp đồng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com