Trong một số trường hợp, việc mua bán nhà đất không được thực hiện trực tiếp giữa bên bán và bên mua, mà thông qua người được ủy quyền đại diện. Khi đó, hợp đồng ủy quyền mua bán nhà đất đóng vai trò then chốt trong giao dịch. Tuy nhiên, hình thức này tiềm ẩn rủi ro nếu không nắm rõ quy định pháp luật.
>>> Xem thêm: Người bán đang ở xa? Đây là cách công chứng mua bán nhà đất an toàn nhất.
1. Hợp đồng ủy quyền mua bán nhà đất là gì?
Hợp đồng ủy quyền mua bán nhà đất là văn bản pháp lý trong đó bên có quyền sở hữu nhà đất (bên ủy quyền) trao quyền cho bên khác (người được ủy quyền) thay mặt mình thực hiện việc chuyển nhượng, ký kết hợp đồng, nộp thuế và hoàn tất các thủ tục pháp lý liên quan.
1.1 Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Dân sự 2015, Điều 562 đến Điều 580 quy định về hợp đồng ủy quyền.
- Luật Công chứng 2014 quy định về hình thức và giá trị pháp lý của hợp đồng ủy quyền công chứng.
- Nghị định 43/2014/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai.
2. Trường hợp nào nên sử dụng hợp đồng ủy quyền mua bán nhà đất?
2.1 Người bán không có điều kiện trực tiếp thực hiện giao dịch
Ví dụ: Chủ sở hữu đang làm việc ở nước ngoài và không thể về Việt Nam để ký kết hợp đồng mua bán.
2.2 Chuyển nhượng trong nội bộ gia đình, dòng họ
Người ủy quyền có thể là cha mẹ, con cái, anh em ruột ủy quyền cho nhau để giảm bớt thủ tục hành chính, tránh di chuyển.
>>> Xem thêm: Chi phí lập di chúc tại phòng công chứng là bao nhiêu? Cách tính phí mới nhất
3. Quy định về nội dung hợp đồng ủy quyền mua bán nhà đất
Một hợp đồng ủy quyền chuyển nhượng nhà đất cần có những nội dung chính sau:
3.1 Chủ thể hợp đồng
- Bên ủy quyền: Chủ sở hữu hợp pháp của nhà đất.
- Bên được ủy quyền: Cá nhân đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự.
3.2 Nội dung ủy quyền
Phải ghi rõ phạm vi ủy quyền: ký hợp đồng chuyển nhượng, nộp thuế, làm thủ tục tại văn phòng công chứng, sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai,…
3.3 Thời hạn ủy quyền
Có thể xác định thời gian cụ thể (ví dụ: 6 tháng), hoặc đến khi hoàn tất giao dịch.
3.4 Hình thức hợp đồng
Hợp đồng ủy quyền về bất động sản bắt buộc phải được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng (Khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai 2013).
4. Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền mua bán nhà đất
4.1 Hồ sơ cần chuẩn bị
- Dự thảo hợp đồng ủy quyền.
- CCCD/hộ chiếu của các bên.
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
- Giấy tờ chứng minh mối quan hệ (nếu có).
- Giấy tờ khác nếu có yêu cầu từ công chứng viên.
4.2 Quy trình công chứng
- Nộp hồ sơ tại văn phòng công chứng.
- Công chứng viên kiểm tra tính hợp lệ của giấy tờ.
- Các bên ký hợp đồng trước mặt công chứng viên.
- Công chứng viên chứng nhận, đóng dấu và trả lại hợp đồng có giá trị pháp lý.
5. Có được sang tên sổ đỏ bằng hợp đồng ủy quyền không?
Câu trả lời là có, nếu nội dung ủy quyền cho phép người được ủy quyền thực hiện toàn bộ quy trình chuyển nhượng nhà đất.
Tuy nhiên, người mua nên kiểm tra kỹ:
- Tình trạng pháp lý của sổ đỏ.
- Thời hạn ủy quyền còn hiệu lực.
- Có tranh chấp hay hạn chế giao dịch không.
Ví dụ thực tế:
Anh Minh (Hà Nội) mua mảnh đất tại Bắc Ninh thông qua người được ủy quyền vì chủ đất đang định cư tại Canada. Nhờ kiểm tra đầy đủ các thông tin pháp lý và ký công chứng đúng quy trình, giao dịch đã được sang tên thành công trong vòng 20 ngày.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ chuyên nghiệp – Hỗ trợ thủ tục nhanh, tiết kiệm thời gian
6. Rủi ro khi mua bán nhà đất qua hợp đồng ủy quyền
6.1 Rút lại ủy quyền bất ngờ
Theo Điều 569 Bộ luật Dân sự, bên ủy quyền có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng bất cứ lúc nào (trừ khi có thỏa thuận khác).
6.2 Người mua mất quyền sở hữu
Nếu chủ đất chết, mất năng lực hành vi hoặc bị tòa án tuyên vô hiệu thì hợp đồng ủy quyền hết hiệu lực, dẫn đến giao dịch không còn giá trị.
6.3 Bị làm giả hợp đồng ủy quyền
Một số vụ việc lừa đảo đã sử dụng hợp đồng ủy quyền giả để chuyển nhượng nhà đất bất hợp pháp.
7. Lưu ý khi sử dụng hợp đồng ủy quyền mua bán nhà đất
- Luôn công chứng hợp đồng ủy quyền tại tổ chức hành nghề hợp pháp.
- Ghi rõ phạm vi ủy quyền và thời hạn.
- Người mua nên xác minh kỹ tính hợp pháp của nhà đất và hợp đồng ủy quyền.
- Ưu tiên các trường hợp ủy quyền trong quan hệ thân nhân, có giấy tờ chứng minh.
>>> Xem thêm: Hợp đồng ủy quyền liên quan đến việc vay vốn: Quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng
Kết luận
Hợp đồng ủy quyền mua bán nhà đất là công cụ hợp pháp và tiện lợi trong nhiều trường hợp. Tuy nhiên, để hạn chế rủi ro, các bên cần hiểu rõ quy định pháp luật, tiến hành công chứng đầy đủ và xác minh tính pháp lý của giao dịch. Nếu không tự tin xử lý, nên nhờ tư vấn từ luật sư hoặc văn phòng công chứng uy tín.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán. Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Email: ccnguyenhue165@gmail.com