Giải đáp câu hỏi về công chứng vay tín chấp ngân hàng
Trong hoạt động vay vốn tại ngân hàng, bên cạnh hình thức vay thế chấp thì vay tín chấp cũng rất phổ biến do tính linh hoạt, không cần tài sản đảm bảo. Tuy nhiên, nhiều khách hàng vẫn còn băn khoăn liệu công chứng vay tín chấp ngân hàng có bắt buộc không, quy trình thực hiện ra sao, chi phí thế nào. Bài viết này sẽ tổng hợp và giải đáp chi tiết những câu hỏi thường gặp nhất, dựa trên Luật Công chứng 2014 (sửa đổi, bổ sung 2023) và các quy định pháp luật hiện hành năm 2025.
Theo khoản 1 Điều 2 Luật Công chứng 2014, công chứng là việc công chứng viên chứng nhận tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch dân sự bằng văn bản.
Như vậy, công chứng vay tín chấp ngân hàng là việc xác nhận tính hợp pháp của hợp đồng vay vốn giữa khách hàng và ngân hàng trong trường hợp không có tài sản thế chấp. Mục đích của việc công chứng là đảm bảo hợp đồng được lập đúng quy định pháp luật, hạn chế tranh chấp phát sinh sau này.
Ví dụ: Anh Huy vay 200 triệu đồng tại Ngân hàng X theo hình thức tín chấp bằng lương. Mặc dù hợp đồng không có tài sản đảm bảo, nhưng để tăng tính minh bạch, hai bên thống nhất thực hiện công chứng hợp đồng tại Văn phòng công chứng Y. Khi đó, hợp đồng được pháp luật bảo vệ rõ ràng hơn nếu xảy ra tranh chấp.
2. Công chứng vay tín chấp ngân hàng có bắt buộc không?
Theo Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vay tài sản có thể được lập bằng miệng hoặc bằng văn bản, trừ trường hợp pháp luật quy định phải công chứng, chứng thực.
Đối với vay tín chấp ngân hàng, pháp luật không bắt buộc phải công chứng, vì:
Hợp đồng tín chấp không có tài sản đảm bảo,
Ngân hàng và bên vay đã là những chủ thể có năng lực pháp lý rõ ràng,
Giao dịch thường được thực hiện theo mẫu, dưới sự quản lý của Ngân hàng Nhà nước.
Tuy nhiên, nhiều tổ chức tín dụng vẫn chủ động yêu cầu công chứng để tăng tính pháp lý, đặc biệt trong trường hợp hợp đồng tín chấp có giá trị lớn hoặc có yếu tố nước ngoài.
Công chứng viên sẽ kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ, giải thích quyền và nghĩa vụ của các bên, sau đó xác nhận vào hợp đồng.
Ví dụ thực tế: Khi chị Mai vay 300 triệu đồng tại Ngân hàng B theo hình thức tín chấp, phòng công chứng yêu cầu chị cung cấp hợp đồng lao động, sao kê 6 tháng lương và CCCD bản gốc. Sau khi kiểm tra và ký, hợp đồng được chứng nhận hợp pháp, giúp chị yên tâm khi thực hiện nghĩa vụ trả nợ.
4. Chi phí công chứng vay tín chấp ngân hàng
Theo Thông tư 257/2016/TT-BTC (được sửa đổi, bổ sung năm 2023), phí công chứng hợp đồng vay tín chấp được tính theo giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng, cụ thể:
Với hợp đồng vay dưới 50 triệu đồng: phí 50.000 đồng;
Từ 50 triệu đến 100 triệu đồng: phí 100.000 đồng;
Từ 100 triệu đến 1 tỷ đồng: phí từ 0,1% đến 0,2% giá trị hợp đồng;
Trên 1 tỷ đồng: thỏa thuận nhưng không vượt quá mức trần theo quy định của Bộ Tài chính.
Thông thường, phí công chứng vay tín chấp khá thấp do thủ tục đơn giản và không cần định giá tài sản đảm bảo.
Quy trình thực hiện công chứng vay tín chấp ngân hàng gồm các bước cơ bản sau:
Chuẩn bị hồ sơ: Bên vay và ngân hàng cung cấp đủ giấy tờ theo quy định.
Kiểm tra và đối chiếu thông tin: Công chứng viên xem xét tính hợp pháp của các bên và nội dung hợp đồng.
Giải thích điều khoản: Công chứng viên đọc và giải thích rõ quyền, nghĩa vụ của từng bên.
Ký kết và chứng nhận: Các bên ký vào hợp đồng, công chứng viên đóng dấu và ghi lời chứng.
Lưu trữ và nhận bản chính: Mỗi bên giữ 1 bản, văn phòng công chứng lưu 1 bản theo quy định tại Điều 62 Luật Công chứng 2014.
Ví dụ: Anh Long thực hiện vay tín chấp tại Ngân hàng C. Sau khi hoàn tất công chứng, ngân hàng yêu cầu nộp lại một bản gốc có dấu công chứng để lưu hồ sơ tín dụng – đây là quy trình chuẩn được áp dụng tại hầu hết các ngân hàng hiện nay.
6. Khi nào nên công chứng vay tín chấp ngân hàng?
Mặc dù không bắt buộc, việc công chứng hợp đồng vay tín chấp là cần thiết trong các trường hợp sau:
Hợp đồng vay có giá trị lớn (từ 200 triệu đồng trở lên);
Các bên có yếu tố nước ngoài;
Giao dịch giữa cá nhân và tổ chức tín dụng ngoài hệ thống ngân hàng (ví dụ công ty tài chính, cho vay tiêu dùng);
Khi một bên muốn tăng tính bảo đảm và giảm rủi ro tranh chấp pháp lý.
Công chứng không chỉ giúp xác thực hợp đồng mà còn thể hiện thiện chí và sự minh bạch của cả hai bên.
Công chứng vay tín chấp ngân hàng tuy không bắt buộc nhưng mang lại nhiều lợi ích pháp lý và đảm bảo quyền lợi của các bên khi tham gia giao dịch. Việc hiểu rõ quy định, thủ tục và chi phí giúp người vay tránh được rủi ro, đảm bảo tính an toàn cho khoản vay. Khi có giá trị hợp đồng lớn hoặc các điều kiện đặc biệt, người dân nên thực hiện công chứng để giao dịch được pháp luật bảo vệ tối đa theo quy định mới nhất năm 2025.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
