Người đồng thừa kế phản đối văn bản từ chối nhận di sản

Khi một người trong hàng thừa kế lập văn bản từ chối nhận di sản và đã công chứng hợp pháp, những người đồng thừa kế khác đôi khi muốn phản đối. Tuy nhiên, không phải lúc nào việc phản đối cũng được chấp nhận. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ quyền phản đối và các trường hợp hợp pháp theo quy định mới nhất.

>>> Xem thêm: Đảm bảo tính pháp lý cao nhất cho hồ sơ của bạn tại Văn phòng công chứng.

1. Căn cứ pháp lý về phản đối văn bản từ chối nhận di sản công chứng

Theo Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ khi việc từ chối nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản.
Theo Điều 59 Luật Công chứng 2014 (sửa đổi năm 2023), việc công chứng văn bản từ chối nhận di sản chỉ có hiệu lực nếu người yêu cầu tự nguyện, có năng lực hành vi đầy đủ và hiểu rõ hậu quả pháp lý.

Do đó, văn bản công chứng hợp lệ sẽ ràng buộc pháp lý với người đã ký và chỉ bị phản đối nếu có căn cứ vi phạm.

2. Khi nào người đồng thừa kế được quyền phản đối

Người đồng thừa kế có thể yêu cầu Tòa án tuyên văn bản công chứng vô hiệu nếu có một trong các lý do sau:

• Người lập văn bản không đủ năng lực hành vi dân sự.

• Bị lừa dối, ép buộc hoặc nhầm lẫn nghiêm trọng khi lập văn bản.

• Việc từ chối nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản (như nợ hoặc thuế).

• Công chứng viên vi phạm quy trình, không xác minh ý chí thật sự.

Ví dụ: Bà A bị người thân ép ký văn bản từ chối nhận phần đất thừa kế. Nếu chứng minh được việc ép buộc, bà hoặc người đồng thừa kế có quyền yêu cầu Tòa án hủy văn bản công chứng.

>>> Xem thêm: Không còn mất thời gian chờ đợi với Dịch vụ cấp sổ đỏ lần đầu.

3. Khi nào không được phản đối

Nếu văn bản từ chối nhận di sản được lập hợp pháp, có công chứng đúng trình tự, người đồng thừa kế không thể phản đối chỉ vì không đồng ý.
Ví dụ: Ông B tự nguyện lập văn bản từ chối nhận di sản và đã công chứng. Sau này, anh chị em của ông không thể yêu cầu hủy chỉ vì “muốn chia lại tài sản”.

4. Thủ tục phản đối văn bản từ chối công chứng

Người đồng thừa kế có căn cứ phản đối cần:

1. Nộp đơn yêu cầu Tòa án tuyên văn bản công chứng vô hiệu, kèm chứng cứ.

2. Gửi hồ sơ đến Tòa án nơi công chứng viên thực hiện công chứng.

3. Chờ phán quyết của Tòa án. Trong thời gian đó, văn bản công chứng vẫn có hiệu lực.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn chi tiết cách Công chứng mua bán xe sang tên nhanh chóng.

5. Kết luận

Tóm lại, không phải mọi phản đối văn bản từ chối nhận di sản công chứng đều được chấp nhận. Việc phản đối chỉ hợp pháp nếu có căn cứ rõ ràng về vi phạm pháp luật hoặc ý chí bị cưỡng ép. Ngược lại, văn bản công chứng đúng quy định sẽ giữ nguyên hiệu lực pháp lý và ràng buộc các bên liên quan.