Quy trình công chứng văn bản từ chối nhận di sản từng bước
Khi được thừa kế tài sản, không phải ai cũng mong muốn nhận phần di sản của mình — có người vì lý do cá nhân, có người vì muốn nhường lại cho người thân khác. Tuy nhiên, để việc từ chối thừa kế có giá trị pháp lý, người thừa kế cần thực hiện công chứng văn bản từ chối nhận di sản đúng quy định. Vậy quy trình công chứng văn bản từ chối nhận di sản được thực hiện ra sao, cần chuẩn bị những gì và lưu ý điểm nào để tránh rủi ro pháp lý? Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước theo quy định mới nhất năm 2025.
Cơ sở pháp lý của việc công chứng văn bản từ chối nhận di sản
Việc lập và công chứng văn bản từ chối nhận di sản được quy định tại:
Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 620, Điều 621);
Luật Công chứng 2014 (Điều 40, Điều 42);
Nghị định 29/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Công chứng.
Theo đó, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản bằng văn bản, nhưng phải thực hiện trước thời điểm chia thừa kế, và văn bản này chỉ có giá trị pháp lý sau khi được công chứng hoặc chứng thực hợp lệ.
Dự thảo văn bản từ chối nhận di sản (nếu chưa có, công chứng viên sẽ hỗ trợ soạn thảo theo mẫu hợp lệ).
Việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sẽ giúp quy trình công chứng văn bản từ chối nhận di sản diễn ra nhanh chóng và tránh phải bổ sung nhiều lần.
Quy trình công chứng văn bản từ chối nhận di sản từng bước
Dưới đây là các bước chi tiết theo trình tự thực tế mà người dân cần nắm rõ:
Bước 1: Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ
Người yêu cầu nộp hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng (phòng công chứng nhà nước hoặc văn phòng công chứng tư nhân). Công chứng viên sẽ kiểm tra tính hợp lệ, đầy đủ của giấy tờ, đối chiếu thông tin cá nhân và quyền thừa kế.
>>> Xem thêm: Lý do nên ưu tiên sử dụngdịch vụ sổ đỏ thay vì tự nộp hồ sơ tại cơ quan nhà nước
Bước 2: Soạn thảo và đọc lại nội dung văn bản
Công chứng viên sẽ soạn thảo hoặc rà soát lại dự thảo văn bản từ chối nhận di sản, bảo đảm phù hợp quy định pháp luật. Trước khi ký, công chứng viên đọc rõ toàn bộ nội dung để người yêu cầu hiểu rõ ý nghĩa và hậu quả pháp lý của việc từ chối.
Người từ chối nhận di sản sẽ ký hoặc điểm chỉ trước mặt công chứng viên. Sau đó, công chứng viên ghi lời chứng, ký tên, đóng dấu, hoàn tất việc công chứng.
Bước 4: Trả kết quả và lưu trữ hồ sơ
Sau khi hoàn tất, người yêu cầu nhận bản chính văn bản công chứng, và tổ chức công chứng sẽ lưu một bản sao theo quy định tại Điều 61 Luật Công chứng 2014.
Thời gian và chi phí công chứng
Thời gian thực hiện: Thông thường, nếu hồ sơ hợp lệ, việc công chứng được hoàn tất trong 1 buổi làm việc.
Chi phí công chứng:
Phí công chứng được tính theo Thông tư 257/2016/TT-BTC, tùy thuộc vào giá trị di sản hoặc mức độ phức tạp của hồ sơ;
Ngoài ra, có thể phát sinh phí soạn thảo, sao y, photo công chứng theo yêu cầu của người dân.
Lưu ý quan trọng trong quy trình công chứng văn bản từ chối nhận di sản
Văn bản chỉ có giá trị nếu lập trước khi chia di sản. Nếu đã chia, người thừa kế không thể từ chối nữa.
Người từ chối phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Trường hợp là người chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi, việc từ chối phải có sự đồng ý của người giám hộ và cơ quan giám sát giám hộ.
Không được từ chối nếu việc đó nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản của người chết hoặc nghĩa vụ tài chính của bản thân.
Văn bản công chứng có hiệu lực ngay sau khi được ký và đóng dấu, và không thể rút lại trừ trường hợp chứng minh được bị cưỡng ép hoặc gian dối.
Câu hỏi thường gặp về quy trình công chứng văn bản từ chối nhận di sản
– Có thể ủy quyền cho người khác công chứng thay không? Không. Việc từ chối nhận di sản là ý chí cá nhân, không được ủy quyền cho người khác trừ trường hợp người được ủy quyền là người giám hộ hợp pháp.
– Có thể công chứng ở bất kỳ địa phương nào không? Có. Người dân có thể chọn bất kỳ tổ chức hành nghề công chứng nào trong phạm vi toàn quốc, không bắt buộc phải tại nơi có di sản.
– Có cần người làm chứng không? Chỉ cần thiết khi người yêu cầu không thể ký hoặc điểm chỉ, còn lại không bắt buộc.
Kết luận
Quy trình công chứng văn bản từ chối nhận di sản không quá phức tạp, nhưng đòi hỏi người thực hiện phải tuân thủ đúng quy định về hồ sơ, thời điểm và nội dung thể hiện trong văn bản. Việc công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng giúp đảm bảo hiệu lực pháp lý, tính minh bạch và tránh rủi ro tranh chấp trong tương lai.
Nếu bạn đang cần tư vấn cụ thể về quy trình hoặc hỗ trợ soạn thảo văn bản từ chối nhận di sản, hãy tìm đến văn phòng công chứng uy tín, nơi công chứng viên có thể hướng dẫn chi tiết từng bước để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của bạn.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
