Từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất: quy định mới nhất

Trong giao dịch bất động sản, công chứng hợp đồng mua bán nhà đất là bước quan trọng giúp đảm bảo quyền và nghĩa vụ hợp pháp giữa các bên. Tuy nhiên, không phải mọi hợp đồng đều được chấp nhận công chứng. Thực tế, công chứng viên có quyền từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất nếu hồ sơ hoặc giao dịch không đáp ứng điều kiện pháp lý.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng giải quyết nhanh các thủ tục hợp đồng mua bán xe

⚖️ Căn cứ pháp lý về từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất

Luật Công chứng 2014 (sửa đổi, bổ sung 2024):
- Điều 5: Công chứng viên có quyền từ chối công chứng nếu giao dịch vi phạm pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội.
- Điều 39: Khi từ chối, công chứng viên phải lập văn bản nêu rõ lý do.
- Điều 40: Người yêu cầu công chứng phải cung cấp hồ sơ hợp pháp.
Luật Đất đai 2013 (sửa đổi 2024):
- Điều 167: Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực để có hiệu lực pháp lý.
- Điều 168: Điều kiện để hợp đồng mua bán nhà đất có hiệu lực, gồm quyền sử dụng hợp pháp của bên bán, đất không tranh chấp và có giấy tờ đầy đủ.
Bộ luật Dân sự 2015:
- Điều 117: Giao dịch dân sự có hiệu lực khi đáp ứng điều kiện về chủ thể, nội dung và hình thức.

❌ Nguyên nhân công chứng viên có thể từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất

1. Hồ sơ không đầy đủ hoặc không hợp pháp

Thiếu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
Thiếu CMND/CCCD của các bên tham gia.
Thiếu giấy tờ chứng minh quyền sở hữu nhà, đất.

👉 Ví dụ thực tế: Ông A muốn bán nhà nhưng chưa có sổ đỏ chính chủ. Phòng công chứng từ chối từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất vì chưa đủ căn cứ xác minh quyền sử dụng.

2. Hợp đồng vi phạm pháp luật hoặc đạo đức xã hội

Nội dung giao dịch trái pháp luật (ví dụ: buộc người mua thực hiện hành vi trái pháp luật).
Giao dịch nhằm trốn thuế hoặc rửa tiền.
Điều khoản trái đạo đức xã hội.

👉 Ví dụ: Bà B lập hợp đồng bán đất nhưng yêu cầu người mua phá bỏ hành lang bảo vệ sông. Công chứng viên từ chối công chứng để đảm bảo hợp đồng không vi phạm pháp luật.

>>> Xem thêm: Thủ tục bắt buộc trong dịch vụ cấp sổ đỏ lần đầu mà bạn cần biết

3. Người bán hoặc người mua không đủ năng lực hành vi dân sự

Người chưa đủ 18 tuổi.
Người mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Người không phải chủ sở hữu nhà đất hoặc không có giấy ủy quyền hợp pháp.

Xem thêm: Điều cần lưu ý khi cấp, sang tên Sổ đỏ cho đất mua trước 2008

👉 Ví dụ: Thanh niên 16 tuổi muốn bán nhà. Công chứng viên sẽ từ chối từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất vì chưa đủ tuổi thành niên theo Bộ luật Dân sự 2015.

4. Nhà đất đang tranh chấp, kê biên hoặc bị hạn chế giao dịch

Nhà đất đang tranh chấp giữa các bên.
Nhà đất bị kê biên để thi hành án.
Nhà đất thuộc diện quy hoạch hoặc hành lang bảo vệ pháp luật không cho phép chuyển nhượng.

👉 Ví dụ thực tế: Ông C mang hợp đồng mua bán đi công chứng nhưng mảnh đất đang tranh chấp với người hàng xóm. Công chứng viên từ chối để tránh rủi ro pháp lý.

5. Hồ sơ có dấu hiệu giả mạo hoặc không xác thực

Sổ đỏ, giấy tờ nhà đất bị làm giả, chỉnh sửa trái phép.
Giấy tờ cá nhân không khớp với thông tin trên hợp đồng.

👉 Ví dụ: Bà D mang sổ đỏ giả đến công chứng hợp đồng mua bán nhà đất. Công chứng viên phát hiện và từ chối công chứng để ngăn chặn rủi ro.

📂 Quy trình xử lý khi bị từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất

1. Yêu cầu văn bản nêu lý do từ chối

Công chứng viên phải lập văn bản nêu lý do từ chối theo Điều 39 Luật Công chứng 2014.

2. Bổ sung hồ sơ hợp lệ

Bổ sung giấy tờ còn thiếu.
Điều chỉnh nội dung hợp đồng theo đúng quy định pháp luật.

3. Khiếu nại hoặc khởi kiện nếu từ chối trái luật

Khiếu nại lên Trưởng phòng công chứng.
Gửi đơn đến Sở Tư pháp.
Khởi kiện ra Tòa án hành chính nếu thấy việc từ chối không có căn cứ.

>>> Xem thêm: Vì sao nên chọn văn phòng uy tín khi làm công chứng nhà đất?

✅ Lời khuyên để tránh bị từ chối công chứng mua bán nhà đất

📌 Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ pháp lý (sổ đỏ, CMND/CCCD, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu).
📌 Kiểm tra tình trạng pháp lý của nhà đất trước khi ký hợp đồng.
📌 Đảm bảo các bên tham gia hợp đồng đủ năng lực hành vi dân sự.
📌 Tham khảo ý kiến luật sư hoặc hỏi trực tiếp công chứng viên để chuẩn bị đầy đủ hồ sơ.

>>> Xem thêm: Hợp đồng ở nhờ khi chủ nhà qua đời: Quyền và nghĩa vụ của người thừa kế

>>> Xem thêm: Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

🎯 Kết luận

Việc từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất là quyền và trách nhiệm của công chứng viên nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho các bên và đảm bảo giao dịch minh bạch.

Xem thêm: Công chứng học bạ ở đâu? Công chứng có cần bản gốc không?

Các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến từ chối công chứng:

Hồ sơ không đầy đủ hoặc không hợp pháp.
Nội dung hợp đồng vi phạm pháp luật hoặc đạo đức xã hội.
Người tham gia không đủ năng lực pháp lý.
Nhà đất đang tranh chấp hoặc hồ sơ giả mạo.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.