Trách nhiệm của công chứng viên khi công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản
Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản là bước quan trọng trong việc xác lập quyền và nghĩa vụ giữa các thừa kế. Trong quá trình này, trách nhiệm công chứng viên di sản quyết định tính pháp lý, minh bạch và hiệu lực của văn bản. Công chứng viên không chỉ là người chứng nhận chữ ký mà còn đảm bảo văn bản thỏa thuận phân chia di sản hợp pháp, đúng quy định pháp luật, giúp tránh tranh chấp và rủi ro cho các bên thừa kế.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứngchia sẻ kinh nghiệm xử lý hợp đồng có điều khoản phạt vi phạm
⚖️ Căn cứ pháp lý về trách nhiệm công chứng viên trong công chứng phân chia di sản
🏛️ 1. Luật Công chứng 2014
Điều 4: Công chứng viên có trách nhiệm xác minh danh tính, năng lực hành vi dân sự của các bên, bảo đảm ý chí tự nguyện;
Điều 57: Công chứng viên công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản, kiểm tra tính hợp pháp của tài sản và quyền thừa kế;
Điều 58: Công chứng viên phải từ chối công chứng nếu hồ sơ không đầy đủ hoặc tài sản không hợp pháp.
📘 2. Bộ luật Dân sự 2015
Điều 611 & 659: Quyền và nghĩa vụ của thừa kế, thừa kế có thể thỏa thuận phân chia di sản bằng văn bản;
Điều 660: Văn bản thỏa thuận phân chia di sản phải được công chứng hoặc chứng thực để có giá trị pháp lý.
📗 3. Nghị định 85/2016/NĐ-CP
Quy định về trách nhiệm, quyền hạn, phí công chứng và các trường hợp công chứng viên phải từ chối hoặc đình chỉ công chứng.
🌐 Trách nhiệm chính của công chứng viên di sản
Xác minh thông tin các bên và năng lực hành vi
Kiểm tra CMND/CCCD, hộ khẩu, giấy tờ cá nhân hợp pháp;
Xác minh tình trạng pháp lý, năng lực hành vi dân sự của người thừa kế;
Đảm bảo các bên đồng ý tự nguyện mà không bị ép buộc.
>>> Xem thêm: Người dân cần hiểu rõ quy trìnhdịch vụ sổ đỏđể tránh bị môi giới lợi dụng
Kiểm tra pháp lý của tài sản và di sản
Xác minh quyền sở hữu hợp pháp: sổ đỏ, giấy chứng nhận cổ phần, tài sản có giá trị;
Đảm bảo tài sản không tranh chấp, không bị kê biên;
Từ chối công chứng nếu tài sản không đủ căn cứ pháp lý.
Soạn thảo và hướng dẫn nội dung văn bản
Hướng dẫn các bên ghi đầy đủ thông tin di sản, tỷ lệ phân chia, cam kết không tranh chấp;
Kiểm tra đầy đủ thông tin các bên, ngày tháng, chữ ký và con dấu nếu có;
Giúp các bên tránh nhầm lẫn, thiếu sót hoặc vi phạm pháp luật.
Xác nhận chữ ký và ý chí các bên trước mặt công chứng viên;
Lưu trữ văn bản công chứng tại văn phòng công chứng, bảo đảm tính minh bạch;
Cấp bản sao hợp lệ cho các bên thừa kế.
📖 Ví dụ minh họa trách nhiệm công chứng viên di sản
Tình huống: Ông A qua đời để lại 500m² đất thổ cư cho 3 người con. Một số con muốn chia đất theo tỷ lệ khác nhau, có con đang sinh sống ở nước ngoài.
Trách nhiệm công chứng viên di sản:
Xác minh CMND/CCCD, hộ khẩu, giấy tờ ủy quyền hợp pháp cho con đang ở nước ngoài;
Kiểm tra sổ đỏ đất và quyền sở hữu hợp pháp;
Hướng dẫn các bên ghi tỷ lệ phân chia đất rõ ràng, cam kết không tranh chấp;
Ký và đóng dấu văn bản, lưu trữ hồ sơ.
💬 Kết quả: Văn bản có giá trị pháp lý, mọi người thừa kế nhận quyền lợi minh bạch, tránh tranh chấp sau này.
⚠️ Lưu ý quan trọng về trách nhiệm của công chứng viên di sản
✅ Không công chứng nếu hồ sơ thiếu giấy tờ hợp pháp; ✅ Bảo đảm tự nguyện của các bên; ✅ Kiểm tra quyền sở hữu tài sản và tình trạng pháp lý; ✅ Tư vấn rõ ràng về rủi ro pháp lý trước khi ký kết; ✅ Lưu giữ hồ sơ công chứng để tránh tranh chấp về sau.
>>> Xem thêm: Khi chuyển nhượng bất động sản cần thực hiệncông chứng nhà đất tại văn phòng có thẩm quyền
🧩 Giá trị pháp lý trách nhiệm công chứng viên di sản
Văn bản công chứng đảm bảo quyền và nghĩa vụ hợp pháp giữa các thừa kế;
Ngăn ngừa tranh chấp thừa kế;
Là căn cứ để thực hiện thủ tục đăng ký quyền sở hữu tài sản;
Được công nhận tại cơ quan nhà nước, ngân hàng, và tòa án.
🌟 Kết luận
Trách nhiệm công chứng viên di sản là đảm bảo văn bản thỏa thuận phân chia di sản: ✅ Hợp pháp, minh bạch, đúng quy định; ✅ Các bên đồng thuận và tự nguyện; ✅ Tài sản được kiểm tra quyền sở hữu hợp pháp; ✅ Lưu trữ hồ sơ và cấp bản sao hợp lệ.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
