Công chứng văn bản từ chối nhận di sản có cần xác nhận của chính quyền địa phương không?
Khi được thừa kế tài sản, không phải ai cũng muốn nhận phần di sản của mình — đặc biệt trong những trường hợp tài sản gắn với nghĩa vụ tài chính hoặc tranh chấp giữa các đồng thừa kế. Lúc này, văn bản từ chối nhận di sản là căn cứ pháp lý thể hiện ý chí của người thừa kế. Tuy nhiên, nhiều người vẫn băn khoăn: liệu công chứng văn bản từ chối nhận di sản có cần xác nhận của chính quyền địa phương hay không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ quy trình và quy định pháp luật mới nhất năm 2025.
Căn cứ Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, nhưng việc từ chối phải được:
Lập thành văn bản;
Thực hiện trước khi phân chia di sản;
Và không nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản của người chết để lại.
Đồng thời, Luật Công chứng 2014 và Nghị định 29/2015/NĐ-CP quy định rõ: các văn bản liên quan đến thừa kế, trong đó có văn bản từ chối nhận di sản, phải được công chứng hoặc chứng thực hợp pháp để đảm bảo giá trị pháp lý.
Theo quy định hiện hành, văn bản từ chối nhận di sản không bắt buộc phải có xác nhận của chính quyền địa phương (như Ủy ban nhân dân xã, phường).
Thay vào đó, người thừa kế có thể lựa chọn một trong hai hình thức hợp pháp sau:
Công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng (phòng công chứng nhà nước hoặc văn phòng công chứng tư nhân); hoặc
Chứng thực tại UBND cấp xã nơi cư trú của người từ chối nhận di sản.
Như vậy, xác nhận của chính quyền địa phương chỉ cần thiết khi người dân chọn hình thức chứng thực thay vì công chứng. Còn trong trường hợp đã công chứng tại văn phòng công chứng hợp pháp, thì không cần xác nhận thêm của UBND xã/phường nữa.
Hồ sơ cần chuẩn bị khi công chứng văn bản từ chối nhận di sản
Để thực hiện công chứng, người từ chối nhận di sản cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:
Giấy tờ tùy thân hợp lệ: CCCD/CMND, sổ hộ khẩu hoặc giấy xác nhận cư trú;
Giấy tờ chứng minh quyền thừa kế: di chúc (nếu có), giấy chứng tử của người để lại di sản, giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân (giấy khai sinh, đăng ký kết hôn…);
Giấy tờ về tài sản thừa kế: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy đăng ký xe, sổ tiết kiệm, v.v.;
Dự thảo văn bản từ chối nhận di sản (nếu đã có, công chứng viên có thể hỗ trợ soạn thảo lại cho hợp lệ).
Khi hồ sơ hợp lệ, công chứng viên sẽ kiểm tra, đối chiếu và lập văn bản công chứng phù hợp theo quy định tại Điều 40 Luật Công chứng 2014.
>>> Xem thêm: Thủ tục chuyển nhượng đất đai thuận tiện hơn khi códịch vụ sổ đỏ hỗ trợ
Sự khác biệt giữa công chứng và chứng thực văn bản từ chối nhận di sản
Tiêu chí
Công chứng tại văn phòng công chứng
Chứng thực tại UBND cấp xã
Cơ quan thực hiện
Phòng/Văn phòng công chứng
UBND xã, phường, thị trấn
Người thực hiện
Công chứng viên
Cán bộ tư pháp – hộ tịch
Tính pháp lý
Cao hơn, được chấp nhận rộng rãi trong các thủ tục hành chính và tòa án
Có giá trị tương đương về mặt hình thức nhưng phạm vi sử dụng thường hẹp hơn
Thủ tục, chi phí
Chặt chẽ, phí công chứng theo quy định của Bộ Tư pháp
Nhanh gọn, phí chứng thực thấp hơn
Xác nhận của địa phương
Không cần
Bắt buộc vì UBND là bên chứng thực
Như vậy, chỉ trong trường hợp chứng thực tại UBND xã thì mới cần xác nhận của chính quyền địa phương.
Lưu ý quan trọng khi công chứng văn bản từ chối nhận di sản
Việc từ chối phải được thực hiện trước thời điểm chia thừa kế. Nếu đã nhận tài sản hoặc ký biên bản phân chia, thì không còn quyền từ chối.
Văn bản từ chối cần thể hiện ý chí tự nguyện, rõ ràng và không bị ép buộc.
Nếu người từ chối là người chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi, người giám hộ không được tự ý từ chối nếu không có sự đồng ý của cơ quan giám sát giám hộ.
Sau khi công chứng, văn bản có hiệu lực ngay và không thể rút lại, trừ trường hợp có căn cứ chứng minh việc lập văn bản bị cưỡng ép hoặc gian dối.
Kết luận
Tóm lại, công chứng văn bản từ chối nhận di sản không cần xác nhận của chính quyền địa phương, vì việc công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng đã đảm bảo đầy đủ giá trị pháp lý. Xác nhận của chính quyền địa phương chỉ cần thiết trong trường hợp chứng thực tại UBND cấp xã.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
