Ly hôn với người mất năng lực hành vi: Quy định pháp luật
Ly hôn với người mất năng lực là một trường hợp đặc biệt trong pháp luật hôn nhân và gia đình. Việc giải quyết ly hôn trong hoàn cảnh này đòi hỏi phải tuân thủ chặt chẽ các quy định của Bộ luật Dân sự và Luật Hôn nhân và Gia đình để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người mất năng lực hành vi, đồng thời bảo vệ công bằng cho bên còn lại.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứngcó được phép công chứng hợp đồng cho thuê lại tài sản công không?
I. Khái niệm người mất năng lực hành vi dân sự 🧠
Theo Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015, người mất năng lực hành vi dân sự là người do bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức, làm chủ hành vi của mình.
Khi đó, Tòa án phải ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự và chỉ định người giám hộ hợp pháp. Người này sẽ đại diện trong các giao dịch dân sự, bao gồm cả việc tham gia hoặc bị tham gia trong vụ án ly hôn.
💡 Ví dụ: Anh A bị bệnh tâm thần nặng, không nhận thức được hành vi, nên Tòa án tuyên bố anh A mất năng lực hành vi dân sự và chỉ định mẹ anh làm người giám hộ.
II. Quy định pháp luật về ly hôn với người mất năng lực hành vi 📜
Theo Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, quy định quyền yêu cầu ly hôn như sau:
Chồng hoặc vợ có quyền yêu cầu ly hôn.
Cha, mẹ, người thân thích có quyền yêu cầu ly hôn thay nếu một bên vợ hoặc chồng bị mất năng lực hành vi dân sự và là nạn nhân của bạo lực gia đình do người kia gây ra, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần.
👉 Như vậy, không phải bất kỳ trường hợp nào người mất năng lực hành vi cũng được yêu cầu ly hôn, mà phải có yếu tố bạo lực, gây hại rõ ràng thì Tòa án mới chấp nhận.
III. Thẩm quyền giải quyết ly hôn với người mất năng lực hành vi ⚖️
1. Thẩm quyền theo cấp Tòa án
Theo Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, thẩm quyền giải quyết ly hôn với người mất năng lực hành vi thuộc về Tòa án nhân dân cấp huyện nơi người bị yêu cầu ly hôn cư trú hoặc làm việc.
2. Sự tham gia của người giám hộ
Người mất năng lực hành vi không thể tự mình tham gia tố tụng. Khi đó, người giám hộ hợp pháp sẽ:
Đại diện cho người mất năng lực trong suốt quá trình tố tụng.
Nhận các văn bản tố tụng và tham gia các buổi hòa giải, xét xử.
Chị B kết hôn với anh C năm 2015. Sau 5 năm, anh C bị tai biến dẫn đến rối loạn tâm thần nặng, được Tòa tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự và mẹ anh C làm người giám hộ.
Sau đó, chị B bị bạo hành tinh thần nghiêm trọng bởi gia đình chồng, không thể tiếp tục chung sống. Chị B làm đơn xin ly hôn.
👉 Trong trường hợp này, Tòa án vẫn thụ lý và giải quyết cho ly hôn vì có đủ căn cứ:
Anh C mất năng lực hành vi dân sự (đã có quyết định Tòa án).
Chị B bị bạo lực tinh thần nghiêm trọng. → Tòa án tuyên cho ly hôn, giao việc giám hộ anh C cho mẹ ruột anh tiếp tục thực hiện.
VI. Quyền lợi về tài sản và con cái khi ly hôn với người mất năng lực 👨👩👧
Về tài sản: Việc chia tài sản chung được Tòa án thực hiện theo nguyên tắc bình đẳng, nhưng ưu tiên bảo vệ quyền lợi của người mất năng lực hành vi, đảm bảo có người chăm sóc, sinh hoạt ổn định.
Về con chung: Tòa án xem xét giao con cho người có đủ điều kiện về sức khỏe, kinh tế, đạo đức nuôi dưỡng. Người mất năng lực hành vi thường không được giao quyền trực tiếp nuôi con nhưng vẫn có quyền thăm nom nếu không ảnh hưởng xấu đến trẻ.
Ly hôn với người mất năng lực là thủ tục phức tạp, đòi hỏi phải có quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự và người giám hộ hợp pháp. Việc ly hôn chỉ được Tòa án chấp nhận khi có căn cứ bạo lực, gây tổn hại nghiêm trọng. Người dân khi gặp trường hợp này nên chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng, tìm hiểu rõ quy định pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy:Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
