So sánh công chứng vay vốn thế chấp - hình thức chứng thực khác

Trong các giao dịch tài chính, đặc biệt là khi vay ngân hàng hoặc vay giữa cá nhân có tài sản bảo đảm, việc công chứng vay vốn thế chấp là một bước quan trọng để đảm bảo giá trị pháp lý và quyền lợi của các bên. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa công chứng và chứng thực, dẫn đến sai sót hoặc thậm chí là rủi ro pháp lý.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có làm việc thứ 7, chủ nhật không?

⚖️ Căn cứ pháp lý về công chứng vay vốn thế chấp

Công chứng và chứng thực đều được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:

Luật Công chứng 2014 (Điều 2, Điều 47):

Công chứng viên chứng nhận tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch dân sự theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức.
Nghị định 23/2015/NĐ-CP của Chính phủ:

Quy định chi tiết về chứng thực bản sao, chứng thực chữ ký và chứng thực hợp đồng, giao dịch.
Bộ luật Dân sự 2015, Điều 119:

Giao dịch dân sự có hiệu lực khi đáp ứng đủ điều kiện về chủ thể, nội dung, hình thức theo quy định pháp luật.

Như vậy, công chứng vay vốn thế chấp và chứng thực đều là thủ tục xác nhận giao dịch, nhưng khác nhau về cơ quan thực hiện, phạm vi chứng nhận và giá trị pháp lý.

💡 Khái niệm và đặc điểm của công chứng vay vốn thế chấp

🔹 Công chứng vay vốn thế chấp là gì?

Công chứng vay vốn thế chấp là việc công chứng viên tại văn phòng công chứng chứng nhận hợp đồng vay vốn có tài sản bảo đảm (như quyền sử dụng đất, nhà ở, ô tô…) là hợp pháp, tự nguyện và có hiệu lực pháp lý.

📘 Theo Điều 167 Luật Đất đai 2013:

Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp tổ chức tín dụng nhận thế chấp.

✅ Đặc điểm của công chứng vay vốn thế chấp:

Do công chứng viên có chứng chỉ hành nghề thực hiện.
Được kiểm tra kỹ về năng lực chủ thể, tính hợp pháp của tài sản.
Có giá trị chứng cứ và hiệu lực thi hành cao.
Là điều kiện bắt buộc để đăng ký giao dịch bảo đảm tại cơ quan nhà nước.

🧾 Chứng thực hợp đồng vay vốn là gì?

Chứng thực hợp đồng vay vốn là việc UBND cấp xã hoặc Phòng Tư pháp cấp huyện xác nhận chữ ký, bản sao hoặc hợp đồng, giao dịch là đúng sự thật.

🔸 Mục đích chính của chứng thực là xác nhận:

Người ký hợp đồng là người thật, ký trước mặt người chứng thực.
Nội dung hợp đồng không trái pháp luật, đạo đức xã hội, nhưng không chịu trách nhiệm về tính pháp lý của giao dịch.

💬 Ví dụ:

Ông A và bà B ký hợp đồng vay 300 triệu đồng, thế chấp xe ô tô. Hai bên chỉ ra UBND phường chứng thực chữ ký. Nếu sau này xảy ra tranh chấp về quyền sở hữu hoặc giá trị tài sản, việc chứng thực không đảm bảo toàn bộ nội dung hợp pháp của hợp đồng, mà chỉ xác nhận chữ ký của các bên.

Xem thêm: Công chứng hợp đồng chia tách đất nông nghiệp: Lưu ý đặc biệt bạn không thể bỏ qua

>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ trọn gói giúp sang tên nhanh trong 7 ngày làm việc

⚖️ Bảng so sánh công chứng vay vốn thế chấp và chứng thực hợp đồng 💬

Tiêu chí	Công chứng vay vốn thế chấp	Chứng thực hợp đồng vay vốn
Cơ quan thực hiện	Văn phòng công chứng, Phòng công chứng	UBND cấp xã, Phòng Tư pháp
Người thực hiện	Công chứng viên có chứng chỉ hành nghề	Công chức tư pháp – hộ tịch
Phạm vi xác nhận	Xác nhận toàn bộ nội dung và tính pháp lý của hợp đồng	Chỉ xác nhận chữ ký hoặc bản sao là đúng
Giá trị pháp lý	Là chứng cứ vững chắc, có hiệu lực thi hành	Chỉ mang tính xác nhận danh tính
Tính ràng buộc pháp luật	Cao, bắt buộc trong nhiều giao dịch thế chấp	Thấp hơn, chỉ phù hợp giao dịch nhỏ
Chi phí	Theo quy định Thông tư 257/2016/TT-BTC (khoảng 0,05–0,1% giá trị hợp đồng)	Phí hành chính nhỏ (thường 10.000–20.000đ/trường hợp)
Phù hợp với	Vay ngân hàng, vay có tài sản bảo đảm	Vay cá nhân, không có thế chấp

🏦 Khi nào nên chọn công chứng vay vốn thế chấp?

👉 Bạn nên thực hiện công chứng vay vốn thế chấp trong các trường hợp:

Hợp đồng có tài sản thế chấp là bất động sản, xe ô tô, tài sản có giá trị lớn.
Khi cần đăng ký giao dịch bảo đảm tại Sở Tài nguyên & Môi trường hoặc Cục Đăng ký Quốc gia.
Khi ngân hàng yêu cầu bắt buộc công chứng để đảm bảo khoản vay hợp pháp.

💡 Ví dụ thực tế:

Anh H. vay 2 tỷ đồng tại ngân hàng để mua nhà, thế chấp chính căn hộ đang mua. Ngân hàng yêu cầu công chứng hợp đồng vay vốn thế chấp tại Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Việc công chứng giúp hợp đồng có hiệu lực ngay, ngân hàng được bảo đảm quyền xử lý tài sản nếu anh H. vi phạm nghĩa vụ.

🧭 Ưu điểm nổi bật của công chứng vay vốn thế chấp so với chứng thực

✨ 1. Đảm bảo tính pháp lý tuyệt đối
Công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra năng lực chủ thể, nguồn gốc tài sản, đảm bảo hợp đồng hợp pháp và có hiệu lực ngay khi ký.

✨ 2. Hạn chế rủi ro tranh chấp
Công chứng được xem là bằng chứng hợp pháp trước Tòa án — giúp bảo vệ quyền lợi của bên cho vay và bên vay khi phát sinh tranh chấp.

✨ 3. Dễ dàng thực hiện giao dịch bảo đảm
Hợp đồng công chứng là điều kiện bắt buộc để đăng ký giao dịch bảo đảm, trong khi chứng thực không có giá trị này.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn thực hiện công chứng thừa kế đúng quy định pháp luật

📘 Căn cứ áp dụng thực tế

Căn cứ theo:

Điều 47 Luật Công chứng 2014: Công chứng viên phải kiểm tra, giải thích quyền và nghĩa vụ cho các bên.
Khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai 2013: Giao dịch về quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất phải công chứng hoặc chứng thực.
Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015: Giao dịch dân sự phải lập thành văn bản, công chứng hoặc chứng thực trong trường hợp pháp luật quy định.

Xem thêm: Giấy ủy quyền có phải công chứng không? Thủ tục công chứng giấy ủy quyền

>>> Xem thêm: Hợp đồng ở nhờ khi chủ nhà qua đời: Quyền và nghĩa vụ của người thừa kế

>>> Xem thêm: Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

🌟 Kết luận

Việc so sánh công chứng vay vốn thế chấp và chứng thực hợp đồng cho thấy:

Công chứng có giá trị pháp lý cao hơn, bảo vệ quyền lợi cho cả hai bên và là điều kiện bắt buộc trong các giao dịch thế chấp.
Chứng thực chỉ phù hợp với các hợp đồng nhỏ, không có tài sản bảo đảm.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.